Co mogą sygnalizować zmiany skórne?
Skóra starszych osób naturalnie zmienia się wraz z biegiem lat, przybywa na niej plam, nierówności kolorytu, znamion, pieprzyków i innych zmian. W zdecydowanej większości takie zmiany skórne nie są żadnym powodem do obaw, jednak w takiej sytuacji łatwo przeoczyć niepokojące sygnały.
Starsze osoby tak samo powinny zwracać uwagę na stan swojej skóry mimo, że nie jest ona taka jak kiedyś – szczególnie, że objawy skórne mogą być wywołane także poważnymi schorzeniami. Zwłaszcza groźny nowotwór skóry – czerniak, może łatwo się ukryć na skórze poznaczonej plamami wątrobowymi i bardzo długo nie być traktowany jako zmiana warta uwagi. Warto wiedzieć, jakie jeszcze zmiany skórne powinny skłonić do wizyty u lekarza, jak odróżnić je od niegroźnych zmian oraz jakie choroby wewnętrzne mogą dawać objawy skórne. Warto wiedzieć także, jak dbać o starzejącą się skórę i utrzymać ją w dobrej kondycji.
Jakie zmiany skórne pojawiają się u osób starszych?
Do jednych z najczęściej występujących z pewnością zaliczają się tzw. plamy wątrobowe. Powstają one na skutek nadmiernego odkładania się pigmentu skóry – melaniny, na obszarze o średnicy kilku-kilkudziesięciu milimetrów. Zmiany takie zwykle mają nieregularny kształt, są płaskie i nie odróżniają się fakturą od reszty skóry.
Na powstanie takich plam mają wpływ również promienie słoneczne, a także przyjmowanie niektórych leków wykorzystywanych w leczeniu chorób przewlekłych. Zwykle pojawiają się one na kończynach oraz w obrębie dekoltu i karku. Takie plamy w swojej naturze nie są niebezpieczne, jednak co jakiś czas również należy skontrolować u specjalisty, czy nie zachodzą w nich niepokojące zmiany. Zagrożeniem z kolei jest to, że rozwijający się na skórze czerniak może być łatwo pomylony z plamą wątrobową. Z tego względu warto zwracać szczególną uwagę na ciemne zmiany skórne. Jeżeli takie miejsce wyróżnia się fakturą, zmienia się jego kształt i kolor lub zachodzą inne zmiany, koniecznie trzeba udać się z tym do lekarza.
Swędzenie skóry
Kolejnym problemem skórnym, który często dotyka osób starszych, jest świąd skóry. Zwykle jest to wynikiem przesuszenia skóry, z czym często borykają się seniorzy. Skóra starszej osoby wymaga specjalnego natłuszczania i nawilżania, jest też bardziej skłonna do podrażnień oraz odparzeń. Zdarza się jednak, że przyczyną swędzenia skóry nie jest wcale jej kondycja czy niewłaściwa pielęgnacja, ale rozwijające się choroby wewnętrzne. Świąd może świadczyć m.in. o cukrzycy, która bardzo często rozwija się właśnie w wieku senioralnym. Jeżeli swędzeniu towarzyszy zaczerwienienie i obrzęk, może być to efekt problemów z krążeniem – dotyczy w szczególności kończyn dolnych. Swędząca skóra może być także symptomem problemów z wątrobą i układem trawiennym. Schorzenia wątroby, a także trzustki i jelit mogą również wywoływać objawy skórne w postaci plam, rumienia, brodawek łojotokowych i innego rodzaju nietypowych krost. Jeżeli takie zmiany pojawiły się nagle i bez wyraźnej przyczyny, również nie wolno zwlekać z wizytą u lekarza.
Wysypka na skórze
Zmianą, która może pozostać niezauważona i nie przykuć od razu uwagi, może być również wysypka. Jeżeli pojawia się ona na plecach czy rękach usianych piegami i pieprzykami, a nie daje objawów w postaci pieczenia czy swędzenia, może zostać zbagatelizowana przez seniora. Nie powinno się jednak ignorować takiego objawu, nawet jeżeli nie jest on dokuczliwy. Wysypka może być objawem alergicznym, ale nie jest to jedyna przyczyna. Warto pamiętać o tym, że nigdy nie pojawia się ot tak, bez powodu. Odpowiedzialne za to mogą być m.in. nowo wprowadzone leki, których działanie wywołuje tego typu skutki uboczne. Jeżeli obszary objęte wysypką swędzą i zaogniają się, zdecydowanie trzeba bezzwłocznie udać się do lekarza. Niepokój powinny budzić również zmiany skórne pojawiające się na twarzy i owłosionej skórze głowy.
Pielęgnacja skóry
Skóra jest bardzo ważnym narządem, chroni organizm przez zanieczyszczeniami i oddziaływaniem czynników zewnętrznych, wymaga więc takiej samej uwagi jak inne organy. Nie chodzi tutaj wyłącznie o wygląd – wiadomo, że skóra starszej osoby nie wygląda tak, jak skóra osoby młodej. Widoczne oznaki starzenia się skóry nie oznaczają jednak, że można zacząć ją lekceważyć i dać sobie spokój z odpowiednią pielęgnacją. Natomiast pojawiające się zmiany, nawet jeżeli nie wywołują żadnych dodatkowych objawów, jak pieczenie czy swędzenie, powinny zostać poddane kontroli lekarskiej.
W rzadkich przypadkach zmiany skórne mogą sygnalizować także bardzo poważne choroby, w tym nowotwory narządów wewnętrznych. Warto więc na bieżąco monitorować stan swojej skóry i koniecznie ustalać przyczyny pojawiających zmian. Jeżeli na pierwszy rzut oka nie jest nic poważnego, nie trzeba od razu udawać się do dermatologa – wystarczy poinformować o problemie swojego lekarza przy okazji wizyty kontrolnej. Wiele osób wkraczających w wiek senioralny ogranicza uwagę poświęcaną skórze tylko do jej widocznych obszarów, jak twarz i dłonie, niemniej skóra wymaga kompleksowej pielęgnacji na całym ciele. Stan skóry może bardzo dużo powiedzieć o zdrowiu człowieka, dlatego w każdym wieku warto na bieżąco monitorować jej wygląd.