Jak utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu?
Częstym problemem zdrowotnym wśród seniorów jest podwyższony poziom cholesterolu. Wiele się o tym mówi, w reklamach produktów spożywczych nie brak odwołań do tego, że dany produkt pomaga obniżyć poziom cholesterolu, prowadzone są nawet kampanie informacyjne dotyczące tego zagadnienia. Wciąż jednak nie wszyscy wiedzą, jakie znaczenie dla zdrowia ma prawidłowy poziom cholesterolu.
Mówi się także o „dobrym” i „złym” cholesterolu – co to oznacza i jaką rolę w organizmie pełnią poszczególne rodzaje cholesterolu? Wiele osób nieświadomie bardzo szkodzi swojemu zdrowiu, nie dbając o prawidłowy poziom cholesterolu. Jego zbyt wysoki poziom jest często wynikiem niewłaściwego odżywiania się, siedzącego trybu życia i nadwagi, w związku z czym wpływa on bezpośrednio na rozwój wielu tzw. chorób cywilizacyjnych. Do grupy schorzeń, których wystąpienie może być konsekwencją wysokiego poziomu cholesterolu, należy zaliczyć choroby układu sercowo-naczyniowego oraz cukrzycę. Długotrwale się utrzymujący wysoki poziom cholesterolu we krwi jest trudny do przywrócenia na poziom mieszczący się w normie, dlatego warto wiedzieć, jak zapobiegać podwyższeniu się cholesterolu.
Jakie znaczenie ma cholesterol dla organizmu człowieka?
Cholesterol jest naturalnie produkowany przez wątrobę i jest niezbędny organizmowi do prawidłowej pracy, a dopiero jego nadmiar jest szkodliwy. Właśnie z tego względu należy unikać dostarczania cholesterolu ze źródeł zewnętrznych do organizmu. Cholesterol HDL jest tą „dobrą” odmianą, która odpowiada za transport nadmiaru „złego” cholesterolu do wątroby. Natomiast ten „zły” cholesterol – LDL, osadza się na ścianach naczyń krwionośnych i w konsekwencji doprowadza do zwężenia ich światła. Cholesterol bierze udział w wytwarzaniu hormonów, jest również potrzeby do syntezy witamin, stanowi także budulec błon komórkowych. Niedobór cholesterolu w organizmie tak samo jak jego nadmiar jest szkodliwy, jednak u zdrowej osoby wątroba doskonale sobie radzi z zaspokojeniem zapotrzebowania organizmu na cholesterol. Nie można więc trwać w przekonaniu, że cholesterol sam w sobie stanowi substancję szkodliwą, ponieważ nie jest to prawda. Dopiero spożywanie w dużych ilościach pokarmów bogatych w cholesterol będzie stanowiło zagrożenie dla zdrowia.
Za nadmierne nagromadzenie się w organizmie cholesterolu LDL odpowiadają różne czynniki, jednak ze względu na częstotliwość występowania prym wśród nich wiedzie niewłaściwa dieta. Błędy żywieniowe najczęściej powodują wzrost poziomu cholesterolu we krwi, a to za sprawą spożywania pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone. Należą do nich produkty pochodzenia zwierzęcego, przede wszystkim mięso oraz nabiał. Trzeba się wystrzegać także produktów z dużą zawartością cukru oraz wyprodukowanych z białej mąki.
Nawet niezbyt wielki przyrost masy ciała może już znaleźć odzwierciedlenie w wysokim poziomie cholesterolu LDL. U starszych osób, którym brakuje ruchu i które od lat zmagają się z nadwagą, ryzyko wysokiego cholesterolu jest bardzo duże. Niezależnie od tego, czy do tej pory udało się uniknąć chorób układu krążenia, czy jakieś schorzenie już się rozwinęło, warto dbać o to, by poziom cholesterolu LDL był odpowiednio niski. Zarówno jako działanie profilaktyczne jak i dbanie o zdrowie przy istniejącej już chorobie, bardzo ważne jest odpowiednie odżywianie oraz zdrowy tryb życia.
Jak utrzymać właściwy poziom cholesterolu?
Kluczem do utrzymania cholesterolu na właściwym poziomie jest zdrowe żywienie oraz aktywność ruchowa. Właściwa, dobrze zbilansowana dieta seniora w dużym stopniu eliminuje zagrożenie wysokim cholesterolem. W jadłospisie trzeba koniecznie pamiętać o warzywach, które są doskonałym źródłem błonnika i witamin. Kolejnym niezbędnym elementem są oleje roślinne i oliwa z oliwek, najlepiej spożywane na surowo, jako dodatki do sałatek i surówek. Można także ich używać w tradycyjnej kuchni, do smażenia i pieczenia. W diecie nie można zapomnieć o rybach, które są bardzo bogatym źródłem kwasów omega-3, szczególnie ryby morskie. Kwasy omega-3 stanowią nieodzowną pomoc przy utrzymaniu cholesterolu w normie.
Warto także często sięgać po produkty pełnoziarniste, które obecnie są już łatwo dostępne na sklepowych półkach – nie trzeba ich szukać w sklepach ze zdrową żywnością. Seniorzy, którzy zmagają się z otyłością, będą wymagali bardziej specjalistycznego dopasowania diety, która nie tylko będzie zdrowa i zapobiegnie dalszym problemom, ale także pozwoli zredukować masę ciała. Warto przypomnieć, że proces odchudzania u seniorów bezwzględnie powinien być nadzorowany przez lekarza lub dietetyka.
Ryzyko podwyższonego poziomu cholesterolu
Wart uwagi jest fakt, że z wiekiem nabiera się skłonności do podwyższonego poziomu cholesterolu. Aby w pełni zapobiec wzrostowi poziomu cholesterolu do zbyt wysokich wartości, zdrową dietę należy wspomagać ćwiczeniami fizycznymi. W zależności od stanu zdrowia i kondycji danej osoby, może to być bardziej angażujący sport, ale wystarczą chociażby spacery – ważne, żeby się ruszać. Aktywne spędzanie czasu zdecydowanie poprawia pracę układu sercowo-naczyniowego, wspomaga także metabolizm.
Zupełnie nie jest tak, że osoby z natury szczupłe i cieszące się dobrą przemianą materii nie potrzebują ruchu i mogą bez wyrzutów sumienia spędzać całe dnie w fotelu. Nic nie wzmacnia pracy serca lepiej niż codzienna dawka ruchu. Seniorzy, którzy od lat lub nigdy nie uprawiali sportu, powinni dobrać odpowiedni rodzaj aktywnej rekreacji konsultując tę kwestię ze swoim lekarzem. Dbając o właściwy poziom cholesterolu należy unikać także alkoholu oraz rozstać się z paleniem papierosów. Palenie tytoniu wpływa degenerująco na naczynia krwionośne, a tym samym wpływa na osadzanie się cholesterolu w naczyniach. Utrzymanie właściwego poziomu cholesterolu nie jest trudne, podstawą jednak jest zdrowy tryb życia.