Choroba Alzheimera – objawy mogą wystąpić już po 60-tym roku życia
Jak nie przegapić odpowiedniego momentu na podjęcie leczenia, które przedłuży sprawność umysłową? Warto pamiętać, że w większości przypadków pierwsze symptomy i problemy z pamięcią pojawiają się na długo przed zdiagnozowaniem choroby Alzheimera.
Wiele osób starszych miewa sporadycznie problemy z pamięcią, od czasu do czasu zdarza się im zapomnieć jakiegoś słowa, powtórzyć kilka razy z rzędu tą samą informację czy zapomnieć o czymś oczywistym, co robią każdego dnia. Zazwyczaj jest to zrzucane na karb wieku, starzenia się czy zmęczenia. Kiedy jednak postępujące objawy powinny być alarmujące?
Do pierwszych objawów, które mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie, można zaliczyć problemy z pamięcią krótkotrwałą. Starsze osoby mogę często bez żadnych trudności snuć opowieści o wydarzeniach sprzed lat, często pełnych precyzyjnych szczegółów jak nazwiska i daty, jednak zdarza się, że zapominają wydarzenia sprzed kilku minut. Najbardziej obrazową sytuacją jest tutaj wielokrotne zadawanie tego samego pytania – niemalże zaraz po usłyszeniu odpowiedzi, pytanie pada po raz kolejny. Seniorzy często nie są świadomi takiego zachowania, zdają sobie z niego sprawę dopiero, kiedy ktoś im wskaże ten problem. Na tym polega istota problemu z pamięcią krótkotrwałą – chory nie jest świadomy, że chwilę wcześniej zapytał o to samo, czy już dopiero co podzielił się jakąś informacją.
Pierwsze symptomy choroby
Roztargnienie oczywiście nie musi być objawem żadnej choroby, wiele osób w każdym wieku ma po prostu taką cechę osobowości, zwrócić uwagę jednak powinno szczególnie nagłe pojawienie się roztargnienia u osoby dotychczas dobrze zorganizowanej i dokładnej. Przykładem może być tutaj odkładanie rzeczy w najróżniejsze miejsca, mimo, iż dotychczas zawsze były odstawiane w to samo, przeznaczone im miejsce. W zaawansowanym stadium mogą przybrać pozornie groteskowe formy, jak chowanie telefonu do lodówki czy żywności do szafki na chemię domową. Takiego zachowania absolutnie nie należy lekceważyć, kiedy się powtarza może być sygnałem zaburzeń pracy mózgu.
Zapominanie słów, ucinanie wypowiedzi z powodu „zgubienia” odpowiedniego słowa – to mogą być symptomy chorobowe. W szczególności niepokoić powinno zamienianie słów znaczeniami, trudności w zrozumieniu przekazywanej treści, nie identyfikowanie przedmiotów z ich nazwami. Rodzina i najbliższe otoczenie seniora powinno być wyczulone zwłaszcza na tego typu problemy z pamięcią, w razie ich wystąpienia najlepiej w ogóle nie zwlekać z konsultacją lekarską.
Wyraźne sygnały zaburzeń
Zaburzenia orientacji w terenie mogą być sygnałem bardzo niebezpiecznym, ponieważ senior może się zgubić i narazić się na zaginięcie. Oczywiście pomylenie klatek schodowych podczas wybrania się do znajomych odwiedzanych wcześniej już kilkakrotnie nie jest powodem do paniki, należy jednak być czujnym. W przypadku, kiedy osoba starsza nie może samodzielnie trafić do domu z osiedlowego sklepu, który odwiedza od lat, lub gubi się w alejkach parku odwiedzanego codziennie, jest to powód do obaw i może być symptomem choroby Alzheimera.
Zmiana charakteru – nie chodzi wyłącznie tutaj o „zmianę na gorsze”, pojawiający się zły humor seniora czy pewną „zrzędliwość”. Zazwyczaj takie pogorszenie samopoczucia i nastroju wynika z dolegliwości fizycznych, poczucia samotności czy nudy w życiu codziennym. Wówczas wystarczy poświęcić seniorowi więcej uwagi, częściej odwiedzać, wychodzić na wspólne spacery, zaangażować w życie rodzinne, by uśmiech z powrotem był częstym gościem na twarzy seniora. Jeżeli jednak zmiany w charakterze i usposobieniu wydają się być dziwne, niezgodne z naturą danej osoby, lub pojawiają się naprzemiennie stany euforyczne i apatyczne, warto pomyśleć o konsultacji z lekarzem.
Kiedy potrzebny jest specjalista
Warto reagować na pojawiające się objawy. Dzięki temu można zareagować na czas i nie dopuścić do zbyt szybkiej utraty zdolności umysłowych starszej osoby. Ważna jest również czujność najbliższej rodziny, wówczas łatwiej zauważyć niepokojące zachowania seniora. W przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem, który oceni stan seniora i zleci odpowiednie badania. W tym celu można udać się do geriatry, psychiatry lub neurologa. Badaniem diagnozującym chorobę Alzheimera zazwyczaj jest rezonans magnetyczny mózgu lub tomografia komputerowa. Wykonywane bywa również badanie płynu mózgowo-rdzeniowego w celu potwierdzenia diagnozy.